Bab Es Sur (Melik Mahmud) Camisi - Mardin
Kimlik
| Adı |
Bab Es Sur (Melik Mahmud) Camisi |
| Envanter No |
. |
| Harita No |
22M-11d 1/1000 |
| Mah. Köy - Mevkii |
|
| Adres |
Savur Kapı Mahallesi 10.Sok. |
| Pafta |
|
| Ada |
|
| Parsel |
|
Koruma Durumu
| Koruma Derecesi - Anıtsal |
1 |
| Koruma Derecesi - Çevresel |
|
| Koruma Derecesi - Aykırı |
|
| Bugünkü Sahibi |
|
| Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
Diğer Özellikler
| Yaptıran |
|
| Yapım Tarihi |
14.y.y. 1362 |
| Yapan |
|
| Kültür Dönemi |
|
| Kitabe |
|
| Vakfiye |
|
| Genel Tanım |
Yapım Tarihi: 14.y.y. 1362 Dikdörtgen bir alanı kaplamaktadır. Süslemeli ana girişle küçük bir meydancığa açılan Cami Mardin'in anıtsal yapıları arasında ikinci sırayı almaktadır. |
Kullanım Durumu
| Koruma Durumu |
A |
| Taşıyıcı Yapı |
C |
| Üst Yapı |
A |
| Dış Yapı |
A |
| Süsleme Elemanları |
A |
| Rutubet |
B |
Ayrıntılı Tanımı
| Yapılan Onarımlar |
Restore edilerek çevre düzenlemesi yapılmıştır. Kapılar PVC ile kaplanmıştır. Giriş kapıları alüminyum doğramadır. Cami tek katlıdır. |
| Ayrıntılı Tanımı |
Caminin ana mekanı enine gelişme gösteren ortada kubbeli iki yanında beşik tonazlarla örtülü mekanlara sahip kısımdan oluşmuştur. Bu kısmın batısında halen ana mekanla irtibatlı kuzeye taşkın kare türbe kısmının iki yanında değişik devir eklemeleri barındıran çarpık avlu bulunur. Avlunun doğu yanında dışarıdaki küçük meydancığa bakan portalle irtibatı sağlayan ara bir mekan bulunur kuzeyinde de küçük selsebilli eyvanın iki yanında biri çarpık iki büyükçe bir mekan yer almaktadır. Caminin ana mekanı kuzeyde orta bölümün iki yanındaki iki girişle avluya açılır. Orta mekanın kuzeyi ise avludaki mihrabiyenin iki yanındaki pencerelere sahiptir. Ortada kademeli tromplar oluşturulmuş yüksek kubbesi ve iki yanında kırık sivri kemerlerle buraya bağlanan beşik tonozlu yan mekanları ile enine gelişme gösterir. İç tarafta yüksek sivri kemerli nişler şeklinde görülen kuzeydeki kapılara karşılık orta bölümde aynı seviyeye kadar çıkan sivri kemerli bir niş içine oturtulmuş mihrap mekanda denge unsuru sağlamaktadır. Bu kısımda üç tanede duvar nişi göze çarpar. Bugün için ana Cami mekanı ile geniş bir kemerle bağlantılıdır. Yukarıda sözü edilen avlunun doğu yanındaki küçük meydancığa açılan ve caminin tek girişi olan portal iki sıra mukarnaslarla dikdörtgen bir çerçeve içine alınmış sütunceli sivri kemerli ve mukarnas dolgulu derin bir niş halindedir. Örgülü profilli ve mukarnas başlıklı sütunceler dışında alınlıkta iki sıra mukarnas çerçevenin hemen altında alçak rölyef bir friz daha dolaşır. Bu friz alt alta iki sıra halinde ortada yer alan üçlü palmetleri iki yandan çeviren rumiyi andıran bir şekilden meydana gelmektedir. Portal işlemelerinin özellikle alt tarafları tahribe uğramıştır. Nişin içini mukarnas dolgunun hemen altından dolaşan yapım kitabesinide bu arada saymak gerekmektedir. Portalın hemen arkasında yer alan ve avlu ile irtibatı sağlayan kare mekan ise bir yıldız tonozla örtülüdür. Ortadaki sekizgen kilit üç parçalıdır. ve ortada sekiz kollu bir yıldız yanlarda sekizgenler ve beş kollu yıldızlı altıgenler meydana getirecek şekilde geometrik bir örgü ile doldurulmuştur. Bu mekan avludan başka minare kapısına götüren merdiven çıkışı ile solundaki küçük odaya da geçit sağlamaktadır. Avludaki diğer bölümler çapraz tonozla örtülü selsebilli eyvanda dahil çok tahrip edilmiş orjinal durumlarını kaybetmişlerdir. Avluda ana mekan duvarına açılmış olan mihrabiyenin üzerinde çok aşınmış olmakla birlikte taşların dekoratif şekilde işli oldukları dikkati çekmektedir. Yapının kuzeydoğu köşesinde yer alan minare basit görünüşlü silindir şekilde gövdeye sahiptir. Kare oturtmalık kısmından sonra üçlü yonca şeklinde bir geçiş kısmı ve kubbemsi tepesiyle Osmanlı dönemine tarihlenmektedir. Ana mekanın kubbeside bugünkü dış görünümü ile alemindende anlaşılacağı gibi onarım geçirmiştir. Kitabeler: 1-Portaldenişte mukarnas dolgunun altında nesih(...ed Din Ahmed, bin Sultan el Melik es Salih Şems ed Dünya veddin bin Artuk)
2-Mihrap nişinde nesih Ayet el Kursi
Yayın Dizini:
1-Altun Ara; Mardin'de Türk Devri Mimarisi, İst.1971
2-Mardin İl Yıllığı, 1973 |
| Su |
VAR |
| Elektrik |
VAR |
| Isıtma |
YOK |
| Orjinal Kullanım |
Cami |
| Bugünkü Kullanımı |
Cami |
| Önerilen Kullanım |
|
| Tescil Kararı |
21.09.1979/A-1933 |
| Yayın Dizini |
|
| Ekler |
|
| Revizyon |
|
Görüntülenme Sayısı :
1468
Eklenme Tarihi :
22 Şubat 2013 Cuma
Güncellenme Tarihi :
22 Şubat 2013 Cuma