Van Halk Oyunları - Van
Halk Oyunları
Van'da halk oyunları denilince davul-zurna eşliğinde oynanan halk dansları akla gelir. Genel olarak bölgenin her tarafında aynı oyunlar oynanır. Ancak bazı oyunlarda ya çeşitli figür farkları ya da makamın yavaş veya süratli oluşu dikkati çeker. Oyunların hemen hepsi de kızlı erkekli oynanır. Bir kız, bir erkek el ele tutuşup bir sıra meydana getirirler. Bu sıraya güvenk adı verilir. Güvengin başında ve sonunda bulunanlar ellerinde birer mendil bulundururlar. Müzik (davul-zurna) boyunca güvenk, devamlı bir çember takip ederek ilerler. Güvenk başında olanlara güvenk başı veya bar başı tabir edilir. Güvengin sonunda bulunan ise poçik adını alır. Güvenk başı ile poçik, güvengin intizamını, seyrini ve ahengini sağlar.
Van oyunları genel olarak iki bölümde toplanır. Birinci bölümde ağır oynanan diğer bölümde ise daha hareketli oyunlar yer alır. Ağır oynanan oyunlarda; ağır başlılık, ciddiyet ve yeknesak figürler hakimdir. Bu oyunlar oynanırken güvenktekilerden iki ayrı oyuncu karşılıklı türkü söylerler. Türküler oyun makamına ve usulüne göre okunur. Böylece, ağır oyunların biteviye seyri daha anlamlı ve daha sevimli şekle girer. Güvenkte olanlar için, seyirciler tarafından onları onure etmek maksadıyla davulcu veya zurnacıya bahşiş verilir. Davulcu veya zurnacı aldığı bahşişi elinde tutarak, hangi oyuncu için verilmişse onun başının üstünde birkaç kez dolandırıldıktan sonra, örneğin, Ahmet bey ayşe hanım için on lira şabaş (bahşiş) verdi ziyadolsun (ziyade olsun) diye bağırır. Düğünlerde delikanlılar, sevgilileri için bahşiş yarışına girerler.
Hareketli oyunlar ise, sert ani ve süratli figürlerle doludur. Bazıları kızlarla, bazıları da sadece erkeklerle oynanır. Altın yüzük hoş bilezik Bizim eller Bablekan Baran Dokuzlu Devzer Dello Dingo Edremit Edle Ezirgane(Bezirgan) Palanço(palango,palyoça) Findo Gazgaz Ğırğır(halay,şirvan) Güngülü Gaşang Sarhoş barı Lorke Süleymane Mirobori Gülizar Şer’ane Mendo Gule Sore(Sübeyna) Meyroke Havasör Serevan Meymoke Hımhımme Temirağa Nare Teşruke Toycular Nure Koçeri Tozeneke Neri Peyda Kirsi Kirsane Üç ayak Pappuri(Nagidi) Nanayı Kaş Kelekvan Şevko Lizan Romane Kazızka Süngülü Sincane
Görüntülenme Sayısı :
20365
Eklenme Tarihi :
11 Mart 2013 Pazartesi
Güncellenme Tarihi :
18 Eylül 2020 Cuma