­ RİZE BEZİ (FERETİKO) | Kültür Portalı

Rize Bezi (Feretiko) - Rize

El Sanatları

Rize Bezi (Feretiko) kendir ipliğinden el dokuma tezgahlarında üretimi yapılan çözgüsü yüzde 100 pamuk, atkısı kendir ipliği (bez ayağı örgüsü) geçmişi tamamen Rize kültürüne ait dokuma türüdür. Yöresel dokumacılığın en eski adı Feretiko’dur. 1960′lı yıllarda, çayın Rize’ye gelmesinden önce Rize’de hemen her evde bir Feretiko tezgahı bulunuyordu. Bugün Rize’de çay ekili olan alanlar bu tarih öncesinde iplik elde etmekte kullanılan kendirle kaplı idi. Kendir bitkisinden ip çıkarma işleminin oldukça zor ve zahmetli olduğunu söyler yaşlılar. 100 yıllık bir geçmişi anlatmaktadır.

Rize de dokumacılık konusundaki ilk yazılı belgeleri ise, 1462–1463 tarihinde Sultan Mehmet (II Fatih) tarafından Trabzon’un fethi ile açılan Osmanlılar devrinde görüyoruz. Yine Abdülaziz ölümünde (1876) arkasından çıkarılan gömlek de Rize bezinden idi. Evliya Çelebi ve Kâtip Çelebi gibi yazarların eserlerinde bahsettikleri forotiko, önemini 1950–1960 yıllarına kadar korumuş, Rize’den top top ihraç edilen dokumlar saraylarda yerlerini almakta idi.

Feretiko'nun Özellikleri: Vücudun terini emip, dışarıya atar. Terlemeden oluşan istenmeyen kokuları yok eder. Dokunuşu ve dokusu özelliğinden vücuda masaj etme, vücutta varolan elektriği atma özelliğine sahiptir. Dayanıklılığı ile dokunan bezlerden çok öndedir. Rize yöresinin geleneksel dokumalarından olan feretiko, sağlam, doğal yapısı ve şık görünümü, yöreye has sanat anlayışını bünyesinde barındırması itibarı ile geçmişte olduğu gibi günümüzde de salonlarda, yemek odalarında masa ve sehpa örtüsü,perdeler,peşkirler ve aynı zamanda Tekstil alanında yapılan Bayan ve Erkek Kıyafetleri, El nakışı için özel sayılabilir kumaşlar ve aynı zamanda makine nakışı için kumaşlar üretilmektedir.

Kaynak: Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü

Görüntülenme Sayısı : 7527    Eklenme Tarihi : 27 Şubat 2013 Çarşamba    Güncellenme Tarihi : 09 Eylül 2020 Çarşamba