­ YUKARI PAZAR CAMİİ | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

YUKARI PAZAR CAMİİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı YUKARI PAZAR CAMİİ
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No AFYON 19 K-1a 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Yukarı Pazar Mahallesi
Adres Yukarı Pazar Mahallesi Yukarı Pazar Cami Meydanı Merkez/Afyonkarahisar
Pafta 51
Ada 493
Parsel 10
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Karaman oğlu Yusuf
Yapım Tarihi H.663 M.1264
Yapan -
Kültür Dönemi Selçuklu
Kitabe Var 2 Kitabe
Vakfiye Var 2 Kitabe
Genel Tanım Aynı adla anılan mahallede, güneyden Askeri Hastane Sok. Kuzeyden camii kebir caddesinin birleştiği yerde bulunur. Kareye yakın planlı tek kubbe ile örtülü basit bir camidir. Giriş ve minaresi doğuda olup, Minaresi kapının sol üst yanından yükselmektedir. Kapının üzerindeki iki kitabeden üstteki yapılış, alttaki tamir kitabesidir.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı B
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları B
Rutubet C
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Yapılışında ahşap olduğu söylenen minaresi, mahalle halkından Ahmet Ali Dayıoğlu ve çerçi Hacı Osman’ın yardımı ile 1937-1938 yıllarında tuğla olarak inşa edilmiştir. Kubbenin mozaikle kaplanması 1953 yıllarında, mihrabın, iç duvarlarının mermerle kaplanması 1968 yılında olmuştur. Yine aynı tarihlerde minber ve taban tahtalarının yapıldığı mahalle sakinlerinden Hüsnü Afyon Kale tarafından belirtil
Ayrıntılı Tanımı DIŞ GÖRÜNÜŞ: Kareye yakın planlı, tek kubbe ile örtülüdür. Kubbe yuvarlak kasnaklı ve mozaik ile kaplıdır. Dış duvarlar düzeltilmiş kesme taştan yapılmıştır, kuzey ve güney duvarlarının alt kısmı 1.10 metre yükseklikte harç serpme, üst kısmı, saçağın altı çimento sıvalıdır. Basit ve yeni olan ahşap kapı; üstte ve altta dikine ortada enine olmak üzere dikdörtgen beş aynalıdır. Kapının solunda ön cephe duvarında aşağıya gelen kısımda bir büyük kuzey ve güney duvarlarında üstte birer adet küçük pencere bulunur. Camii kapısının sol üst yanından, camii beden duvarında, düzgün kesme taşlarla çıkıntı yaparak çatıdan itibaren minare yükselir. Kısa gövdeli, tuğla ile yapılmış, şerefesi tek olup, şerefe altı, yukarıya doğru genişleyen dört çıkıntı halinde kirpi burnu tarzındadır. Külah sivri âlemli ve çinko kaplıdır. 28 ayaktan meydana gelen minarenin basamakları, ezan okunan yerden itibaren yukarıda da dört ayak halindedir. Beden duvarında, minarenin çıkıntı yapan kısmının altında yarım daire içine alınmış maşallah H:1316 tarihi yazılıdır. Bu tarihin minarenin yapım tarihi olduğu ilgililerce söylenmektedir. Biri kapının tam üzerinde 3 satırlık, diğeri bu kitabenin soluna kaymış şekilde üstte 4 satırlık olmak üzere iki kitabesi bulunur. 4 satırlık sülüs yazı Selçuklu devrine ait yapılış kitabesidir. Alttaki üç satırlık sülüs yazı ise tamir kitabesi olup Osmanlı devrine aittir. Kitabenin ilk üç satırı hadis olup, son satırına göre Karaman oğlu Yusuf tarafından H. 663 M: 1264 yılında yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Osmanlı devrine ait 3 satırlık onarım kitabesi; 1- Bismillahirrahmanirrahim. 2- Ve ennel mesacide lillahi felâtedrü maallahi ehaden 3- Havace Turgud bin İsmail sene tün sebaine ve semaiye. Bu kitabeden de İsmail oğlu Turgut tarafından H. 870 M. 1465 yılında onarım gördüğü öğrenilmektedir. İÇ MEKAN: Kubbe yuvarlak kasnaklıdır. Duvarlarındaki yuvarlak kör kemer köşelerde birleşerek üçgen pandandifler halinde kubbeye geçiş sağlanır. İç mekân 5.54 x 5.52 m. ebadındadır. Batı duvarında kör kemer altında üstü hafif sivri kemerle az derin bir niş bulunur. Mihrabın; İnce uzun dikdörtgen kısmı mermerden, üstü yuvarlak kemerli niş şeklindedir. Mihrap üstünde mermer plakalarla çerçeve içine alınmış tek sıra ayet yazılıdır. Küllemâ dahhale aleyha Zekeriyyel Mihrab Minber, yeni yapılmış demir aksamlı olup güney batı köşededir. İç duvarlar 1.50 metre yüksekliğinde mermer kaplıdır. Kadınlar mahfili, kuzeydedir. Burada iki basamaklı ahşap merdivenle çıkılan kapı, minareye açılır. Caminin cephesinde, güney- doğu köşesine sivri kemerli, demir nişli, sivri çatılı 1965 yılında mozaik ve çimentodan bir çeşme yapılmış olup, şimdi mahsurlu görüldüğünden akmamaktadır.
Su YOK
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Cami
Bugünkü Kullanımı Cami
Önerilen Kullanım
Tescil Kararı EKTVKBK 3356 21.01.2009,EKTVK 2091 05.09.2002,GEEAYK A-1404 17.11.1978
Yayın Dizini Uzun çarşılıoğlu, İsmail Hakkı; Kitabeler S.12 Devlet Matbaasıİstanbul 1929
Ekler Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki,Kitabe
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 3575    Eklenme Tarihi : 27 Şubat 2013 Çarşamba    Güncellenme Tarihi : 04 Mart 2013 Pazartesi