­ ÜÇ LÜLELİ ÇEŞME | Kültür Portalı
  1. Anıtlar
  2. ELAZİG
  3. Türkiye
  4. Anasayfa

Kültür Envanteri Anıt

Üç Lüleli Çeşme - Elazığ

Kimlik
Adı Üç Lüleli Çeşme
Envanter No -
Harita No 19L
Mah. Köy - Mevkii Harput Mahallesi
Adres Elazığ Merkez / Harput Mahallesi
Pafta
Ada 82
Parsel 1
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel 0
Koruma Derecesi - Aykırı 0
Bugünkü Sahibi 0
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş -
Diğer Özellikler
Yaptıran -
Yapım Tarihi
Yapan
Kültür Dönemi
Kitabe Var
Vakfiye
Genel Tanım Harput Mahallesi'nde bulunan çeşme eyvan tipte olup bağımsız çeşme grubunda yer almaktadır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları A
Rutubet A
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Restore edilmiştir.
Ayrıntılı Tanımı Harput Mahallesi Ahmet Kabaklı Bulvarı üzerinde bulunan çeşme Ağa Camii’nin güneydoğusunda yer almaktadır. Eser adını, üzerinde bulunan üç adet lüleden almaktadır. İnşa kitabesine göre H. 1324 (M. 1906) yılında yaptırılmıştır. Suyu akmakta olan çeşme günümüzde de kullanılmaktadır. Dikdörtgen planlı ve olan çeşme eyvan biçimli olup tek cephelidir. Orijinalinde 421 cm yüksekliği olan yapı, yol seviyesinin yükseltilmesi ile kaldırım seviyesi altına indirilmiştir. Düzgün kesme taş arasına moloz dolgu taş tekniği kullanılarak inşa edilmiştir. 435x355 cm ölçülerinde, 300 cm derinliğinde, 360 cm yüksekliğindedir. Sivri olan niş kemeri, 305 cm genişliğinde olup 280 cm yüksekliğindedir. Kuzey cephesinde, restorasyon çalışmaları ile sonradan yerleştirilmiş olan üç çıkışlı ayna taşı bulunmaktadır. Ortadaki çıkışa sonradan monte edildiği anlaşılan demir bir boru bulunmaktadır. Diğer iki yandaki lüle çıkışları ise köreltilmiştir. Özgün olan ayna taşı ise kuzey cephe duvarı içine yerleştirilmiştir. Ayna taşının hemen üzerinde 50x80 cm ölçülerinde kaş kemerli bir adet, batı ve doğu duvarı içinde ise yuvarlak kemerli birer adet tas nişi bulunmaktadır. Biri kuzey cephede bardaklık üzerinde, biri de batı dış cephe duvarı üzerinde olmak üzeri iki adet kitabe bulunmaktadır. Batı dış cephede bulunan ve devşirme olan kitabe bir mezar taşına aittir. Süsleme unsuru olarak eyvan kemerinin sağında ve solunda birer adet vazo içine yerleştirilmiş bitki motifi; kitabenin hemen üzerinde ve sivri kemerin bitimi ile saçak arasında yuvarlak bordür içine alınmış ay yıldız motifi kullanılmıştır. Ay yıldız motifi geç dönem Osmanlı çeşmelerinde karşımızda sıklıkla çıkmaktadır. XIX yüzyıldan itibaren ay (hilal) ve yıldız motiflerinin birlikte kullanılması Türk ve İslam varlığını, hâkimiyetini ve kültürünü temsil etmektedir. Yine güney dış cephede, eyvan kemerinin batısında, düzgün kesme taş üzerinde bir taşçı işareti (monogram) görülmektedir. Restorasyon çalışmalarından önce düz damlı olan çeşmenin üst örtüsü, restorasyon çalışmalarından sonra kesme taşlardan kırma çatı şeklinde yapılmıştır. Yapılan restorasyon çalışmaları ile birlikte çeşme özgün dokusun kaybetmiştir.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma YOK
Orjinal Kullanım Çeşme
Bugünkü Kullanımı Çeşme
Önerilen Kullanım Çeşme
Tescil Kararı 09.04.1982 / A-3562 2.Tecsil : 30.05.1985 / 1089
Yayın Dizini Ferhan Memişoğlu -1977- Elazığ Kılavuzu
Ekler
Revizyon

Konum Bilgileri

Görüntülenme Sayısı : 1020    Eklenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 19 Ocak 2024 Cuma