Emir Bayındır Kümbeti ve Camii - Bitlis
AHLAT-Emir Bayındır Kümbeti ve Camii
Kimlik
| Adı |
Emir Bayındır Kümbeti ve Camii |
| Envanter No |
26 |
| Harita No |
- |
| Mah. Köy - Mevkii |
BİTLİS-AHLAT-MÜZE MEVKİİ |
| Adres |
İkikubbe Mahallesi |
| Pafta |
K48c.05a.1 |
| Ada |
444 |
| Parsel |
4 |
Koruma Durumu
| Koruma Derecesi - Anıtsal |
|
| Koruma Derecesi - Çevresel |
|
| Koruma Derecesi - Aykırı |
|
| Bugünkü Sahibi |
|
| Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
Vakıflar Genel Müdürlüğü |
Diğer Özellikler
| Yaptıran |
- |
| Yapım Tarihi |
882 H (1477 |
| Yapan |
- |
| Kültür Dönemi |
|
| Kitabe |
- |
| Vakfiye |
- |
| Genel Tanım |
Emir Bayındır Kümbeti, İkikubbe mahallesinde Ovakışla yolu üzerinde yer almaktadır. XV yy. sonunda 886 H. (1481) yapılmış olan Kümbet, Akkoyunlu Hükümdarı Rüstem ve Bayındır'a aittir. Kaide kısmı üzerindeki gövdesiyle diğer bütün Ahlat kümbetlerinden ayrılan Emir Bayındır Kümbeti, Sanat Tarihi açısından ve Ahlat Kümbetlerinin içinde en ilgi çekici olanıdır. Kümbetin kuzeyinde dikdörtgen planlı camii yer almaktadır. |
Kullanım Durumu
| Koruma Durumu |
|
| Taşıyıcı Yapı |
|
| Üst Yapı |
|
| Dış Yapı |
|
| Süsleme Elemanları |
|
| Rutubet |
|
Ayrıntılı Tanımı
| Yapılan Onarımlar |
- |
| Ayrıntılı Tanımı |
Emir Bayındır Kümbet'i 6,37 X 6,47 m. ebadındaki kaidenin kuzeydoğu köşeden başlayarak ki basamak merdiveni takiben etrafı istinat duvarlı üzeri açık bir koridor ve doğu kenarında yedi basamak merdiven ile cenazelik kapısına inilmektedir. Üzeri beşik tonozla örtülmüş olan cenazeliğin doğu, batı ve güney kenarları ortasına mazgal pencereler açılmıştır. Kaidenin zemin hizasından başlayarak köşe pahları üzerinden 2,70 m. yükseklikte on iki kenarlı hale gelmektedir İki sıralı zencerek motifli kuşak üzeri kabartma balık kılıcı şeklinde bezemeli ikinci bir kuşak ile sınırlanan kaide üzerinde içeriden silindirik gövde başlamaktadır. İki taraflı beşer basamak merdivenle çıkılan sahanlık kuzey cephede giriş kapısına açılmaktadır. Ahlat kümbetlerinin en güzel ve en tezyini olan doğu -batı cephelerinin yarıdan fazlası ile güney cephesinin tamamınki yarım toplam on tane boğumlu kaideler üzerine oturan silindirik, mukarnas başlıklı sütun yer almaktadır. Her sütunun altında kalan kısmı, örgü motifli bordürleri olan dilimli nişler cephe görünüşüne ayrı bir güzellik katmaktadır. Nişler ile kemer bordürleri arasında kalan kısımlar kıvrak dal ve yaprak motiflerinden oyma taş bezemelerle doldurulmuştur. Kapı nişinin iki köşesi burmalı iki sütunla süslenmiş ve niş kavsarasının üzerinde yer alan kemerin yükseltilerek kavsara içi zengin mukarnaslarla kademelendirilmiştir. İçten dışa doğru genişleyen üç bordür birbirinden ayrılmıştır. Giriş kapısı bordürlerinin iki yanında daha alçak ve dar olarak yapılmış, bordürlü nişler iki yandan ortaya doğru yükselen kademeli bir sistem meydana gelmekte olup esasen muhteşem kümbetin giriş cephesine böylece ayrı bir görünüş kazandırmıştır. Kümbetin ikinci katında kıble kısma küçük bir mihrap konmuş olması üst kısmın aynı zaman da ibadet edilen yer olarak kullanıldığını göstermektedir. Beden duvarı Ahlat kesme taşından yapılan caminin giriş kapısının iki yanında kitabeleri bulunmaktadır. Kapının sağındaki kitabenin üzerinde mescidin yapılış tarihi olan 882 H (1477) tarihi ile Bayındır İbn Rüstem'in adı, solundaki kapının üzerinde ise Ameli Baba Can ismi okunmaktadır. Birinci bölümü öndeki giriş eyvanı teşkil eder. Giriş eyvanından sonra harim mekâna geçilir. Camii’nin duvarları tamamen kesme taş ve düz damlıdır. Güney cephede mihrap duvarlardan çıkıntı teşkil eder. |
| Su |
YOK |
| Elektrik |
YOK |
| Isıtma |
YOK |
| Orjinal Kullanım |
Türbe |
| Bugünkü Kullanımı |
Türbe |
| Önerilen Kullanım |
Türbe |
| Tescil Kararı |
G.E.E.A.Y.K 23.07.1981/A-3017-T.K.T.V.Y.K 31.01.1986-1818-VAN K.B.K 16.07.2010-667 |
| Yayın Dizini |
1- Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler II |
| Ekler |
- |
| Revizyon |
- |
Görüntülenme Sayısı :
3411
Eklenme Tarihi :
30 Mart 2013 Cumartesi
Güncellenme Tarihi :
30 Mart 2013 Cumartesi