­ (ABDURRAHİM) MISRİ (SULTAN) CAMİİ VE TÜRBESİ | Kültür Portalı

Kültür Envanteri Anıt

(ABDURRAHİM) MISRİ (SULTAN) CAMİİ VE TÜRBESİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı (ABDURRAHİM) MISRİ (SULTAN) CAMİİ VE TÜRBESİ
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No 200 K-IV C 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Hacı Ali Oğlu Mahallesi, Mısri Sokak No: 19
Adres Hacı Ali Oğlu Mahallesi, Mısri Sokak No: 19, Merkez/Afyonkarahisar
Pafta 23
Ada 549
Parsel 1
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Kasım Paşa
Yapım Tarihi H.870-888 / M.1957
Yapan -
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe -
Vakfiye -
Genel Tanım Sokakların birleştiği alanda olup üç yanı duvarla çevrili bahçeliktir. Güney bahçe duvarına bitişik evler vardır. Ana girişi doğudan olup ayrıca batı ve kuzeyde de kapısı vardır ve her üç kapıda caddeye açılır. İki ayrı yapı birleşmiş olarak görülmektedir. Minaresi batıda ve iki kubbe arasında kalmıştır. Düzenli ve düzensiz kesme taş duvarlı, kapı ve penceresi çıkıntılı taş sögeli, çokgen kasnağa oturmuş kubbeleri kurşun kaplamalı ve alemlidir.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları B
Rutubet A
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar H. 1213 de türbe onarılmış, H. 1279 ( M. 1862 ) da son cemaat yeri kubbeleri depremle yıkılmış ve düz toprak damlı olarak yenilenmiş, H. 1377 de ( 1957 ) son biçimini almıştır. Buna göre kuzeye ikinci büyük kubbe, doğuya önceleri türbe için ince uzun bir geçişlik varken yerine iki katlı oda yapılmıştır. Bu arada oda alanında kalan camii yaptıran Kasım Paşanın gömütünü simgeleyen mermer sanduka ba
Ayrıntılı Tanımı İki ayrı yapı özelliği vardır. Güney yarısı eski yapı, kuzey yarısı ise yeni 20 yy. (H.1377) yapısıdır. Eski yapı, tek kubbeli mescit ime bunun doğu duvarına bitişik yine tek kubbeli türbeden oluşur. Yeni yapı ise; her iki yapının kuzey yönlerine eklenen kubbeli bölümlerdir. Camii son biçimiyle; Ardarda iki kubbeli, kare kesitli iki bölmeli olup doğu yanda ki türbe ve kuzeyine eklenen iki katlı çok bölmeli bir bütünlük oluşturulmuştur. Kubbeler aynı büyüklükte olup duvarla köşelerde çok sayıda (on iki adet) üçgenlerle bağlantılaşmıştır. Her iki kubbe, ikisi duvara bitişik dört sütun üzerindeki, kilit noktaları sivri, üç basık kemerle taşınmaktadır. Kubbeler çok renkli bitkisel, geometriksel ve yazılarla süslenmiştir. Güney kubbe, etekte, balık kılçığı kuşağı, üzerinde sülüs yazı ile Allahın 99 adı ve temren kuşağı; göbekte, bitkisel bir daire çevresinde sülüs yazılı bir ayet, balık kılçığı ve temren kuşaklar; göbek ve etek arasında boşlukta dört temren çerçeveli yazıda Eshab-ı Kiramdan dördünün adı ile ara boşluklarda geometrik ve bitki desenli madalyonlar vardır. Kuzey kubbenin eteğinde birbirine geçme çizgi kuşağı üzerinde yazılı ve bitkili bölümlerden oluşan bir kuşak ve temren kuşak; bitkisel daire çerçevesinde yazılı bir ayet ve temren kuşaklı bir göbek; her ikisi arasında Eshab-ı Kirâm öteki dördünün adı yazılı madalyon vardır. Mihrap yapının en eski ve en güzel yapıtıdır. Minber güney-batı köşede olup mermerdendir. Güney-batı ve kuzeyde ikişer olmak üzere altı büyük penceresi vardır. İkisi iki kanatlı, bir tek kanatlı üç demir kapısı vardır. Türbe bölümü, caminin doğu duvarına bitişik olarak yapılmış iç ve ön bölüm olmak üzere iki bölümdür. Tavan iki bölümlüdür ve çok renkli bitkisel ve geometrik çerçeveli ve ortada göbekli olup, bir halı görünümü verilmiştir. İç bölüme çift kanatlı ahşap kapı ile bağlantılıdır. Kadınlar yeri, mozaik kaplama merdivenlerle çıkılmaktadır. Oval kubbeli olup doğuda üç yuvarlak kemerli penceresi vardır. Minare kesme taş altlığı saçağa dek uzanır ve çıkıntılı bir kuşaktan sonra gelen pabucun köşeleri üçgen biçiminde yontulmuş olup orta yüzlerde üç kollu silme yıldız vardır. İp örgü kuşak üstünde tuğla gövde yükselir. 1/3 yüksekliğe değin düz silindir gövdeli olup 2/3 yüksekliği ise dilimlidir. Şerefe altı, işlemeli taş dizisi ile yatay ve dikey tuğla dizisinden oluşur ve taş korkulukludur. Yapıda iki büyük, iki küçük kubbe vardır. Camii birkaç kez değişikliğe uğramışsa da mihrap ve minaresi özgünlüğünü yitirmemiştir. Yalnız mihrabın XIII. yy. Karaman devri özelliğinde olduğu belirtilmektedir. Abdurrahim Mısri ise 15 yy. da yaşamış olup Camii Kasım Paşanın yaptırdığı ve önceleri mescit ve dergâh olarak kullanıldığı Abdurrahim Mısri ölünce dergâha gömüldüğü söylenmektedir.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Cami
Bugünkü Kullanımı Cami
Önerilen Kullanım Cami
Tescil Kararı EKTVKK 1757 15.02.2008, EKTVKBK 3873 18.11.2009, EKTVKBK 4046 25.02.2010, EKTVKBK 4076 24.03.2010.
Yayın Dizini Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1972, s.118
Ekler Rapor, Fotoğraf, Harita, Kroki
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 3220    Eklenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 26 Şubat 2013 Salı