­ MİLLET (GAVUR) HAMAMI | Kültür Portalı
  1. Anıtlar
  2. AFYONKARAHİSAR
  3. Türkiye
  4. Anasayfa

Kültür Envanteri Anıt

MİLLET (GAVUR) HAMAMI - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı MİLLET (GAVUR) HAMAMI
Envanter No 03.00.0/1.0
Harita No 19 K-l a 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Tac-ı Ahmet Mahallesi
Adres Tac-ı Ahmet Mahallesi Hamam Aralığı No: 7,9 MERKEZ/AFYONKARAHİSAR
Pafta 50
Ada 212
Parsel 5
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 2
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Ermeni
Yapım Tarihi 19..yy Sonu
Yapan Ermeni Ustalar
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe Var
Vakfiye Var
Genel Tanım Eğimli bir alanda yapılmış olup erkekler yerine merdivenle çıkılır. Doğusunda geniş taş döşemeli boş alan, güney ve batısında incecik dar boşluk ve yan evler, kuzeyinde Hamam aralığı sokağı vardır. Moloz ve kesme taş örgülü kâgir bir yapıdır. Erkekler soyunmalığı betonarmedir ve sıvalıdır.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu B
Taşıyıcı Yapı B
Üst Yapı B
Dış Yapı B
Süsleme Elemanları C
Rutubet C
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Kadınlar yeri kapısı üstündeki 1911 tarihi, onarımla ilgili bir tarih olmalıdır. Cumhuriyetin ilk yıllarında özel idarece ve daha sonra 1955-60 yılları arasında Yusuf Tiryakioğlu onartmışlardır. Son onarımda erkekler bölümü soyunmalığı yenilenmiş, betonarme olarak yapılmıştır.
Ayrıntılı Tanımı DIŞ YAPI: Kadınlar bölümü soyunmalığı ile birlikte korunmuş olan bölümüdür. Kadınlar ve erkekler bölümü bitişik durumundadır. Kadınlar soyunmalığı doğuya, erkeklerinki ise doğu ve kuzeye uzantılıdır. Kadınlar bölümü soyunmalığının doğu yüzü dikey bölünmüş üç bölümlüdür. Köşeler ve ayırımlar düzenli kesme taştan ve çıkıntılıdır. Dikmelerde altlık ve başlık biçimi taşlar vardır. Dikmelerin altında ve üstünde dört yüzeyde yatay kesme taştan yapılma kuşak vardır. Doğudaki her bölümde birer pencere olup yuvarlak kemerli çıkıntı kesme taş söğelidir. Güneydeki iki büyük bir pencerede aynıdır. Güneydeki kadınlar bölümü sıcaklığa giriş boşluğu duvarının alt kesimi düzenli, üstü ise düzensiz moloz taş örgülüdür. Batı duvar, erkek ve kadınlar bölümünün uzantısıdır. Bu duvarda tuğla ve kesme taş örgülüdür. Her iki bölüm arasında baca yükselir. Bacanın biride doğuda, Külhan bacasıdır. Külhan, kadın-erkek bölümleri arasında ve yapının dışında doğudadır. Düzensiz moloz taşlardan yapılmış kömürlük olarak kullanılan basit bir ek yapı içindedir. Külhan çıkıntılı dikdörtgen yüzey içinde yuvarlak kemerli bir ocaktır. Bu dikdörtgen çıkıntılı yüzey ve kemer kaburgası tuğladan yapılmıştır. Kadınlar bölümüne giriş, kuzeydeki dikdörtgen çerçeve içindeki basık kemerli iki kanatlı bir kapı ile olur. Kemer kilit taşı üzerinde 1911 tarihi kazınmıştır. Erkekler soyunmalığı sonradan yapılmış betonarmedir. Girişi doğudan ve basamaklıdır. Eski yapı üzerine yapılmıştır. Doğu ve Kuzeydoğuda çıkıntılıdır. İÇ YAPI: Kadınlar bölümü soyunmalığı kare kesitlidir. İçte, iç çevre boyunca taş seki dolanır. Sekinin üzeri tahta döşeme kaplıdır. Yalnız doğuda bölünmüş odacıklar vardır. Ortada sekizgen, göbekli bir havuz bulunur. Soyunmalığın üst kuruluşu ilginçtir. Uzun tonoz biçiminde doğu- batı doğrultuda uzanır. Orta yükseklikte başlamak üzere yatay ve dikey kuşaklar gösterilmiş, birer yalancı kemer görünümü kazandırılmıştır. Kuşaklardan inen demir çubuklar yatay gergilerle birleşerek, çatkı oluşturmuşlardır. Batıda sıcaklığa giriş vardır. Giriş yukarı doğru daralan çıkıntı oluşturur. Kapı ile tonozlu boşluğa girilir. Sıcaklık dördül kesitli, köşelerde birer kemer bingiye oturan yuvarlıdır (kubbelidir). Batı duvarında yuvarlak kemerli bir girinti vardır ve önü kapatılarak havuz oluşturulmuştur. Duvar çevrelerinde kurnalar sıralanmıştır. Güney ve doğuda kemerli girişli birer yıkanma odası vardır. Doğuda odaya bitişik yerde su birikim yeri vardır ki erkekler bölümüyle birleşir. Erkekler bölümü sıcaklığı buranın kuzeyine bitişiktir. Sıcaklıkta köşelerde kemer bingili yuvarlıdır. Kemer yastık taşları korint başlıkları andırır. Ortada eşkenar dörtgen dizili mermerden oluşmuş göbektaşı, çevrede iki basamaklı seki üzerinde kurnalar vardır. Güney duvarda, üstte yuvarlak kemerli küçük bir girinti yapılmıştır. Kemer yastık taşları da korint başlığına benzer. Sıcaklığın doğusu ve kuzeyinde birer oda vardır.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Hamam
Bugünkü Kullanımı Sanat Galeri
Önerilen Kullanım Sanat Galeri
Tescil Kararı EKTVKBK 3678 28.08.2009-EKTVKBK 275 31.03.2005-EKTVKBK 139 25.11.2004-EKTVKK 2637 20.12.2003-
Yayın Dizini Afyon, 1938, S:44 Afyon, Cumhuriyetin 15. yılı içinde, İstanbul-1938
Ekler Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 4572    Eklenme Tarihi : 16 Nisan 2013 Salı    Güncellenme Tarihi : 16 Nisan 2013 Salı