­ GEDİKAHMETPAŞA MEDRESESİ | Kültür Portalı
  1. Anıtlar
  2. AFYONKARAHİSAR
  3. Türkiye
  4. Anasayfa

Kültür Envanteri Anıt

GEDİKAHMETPAŞA MEDRESESİ - Afyonkarahisar

Kimlik
Adı GEDİKAHMETPAŞA MEDRESESİ
Envanter No 03-00-0/1.0
Harita No 19 K-I b 1/1000
Mah. Köy - Mevkii Kâhil Mahallesi
Adres Kâhil Mahallesi Kemikkapı Sokak No: 7 Merkez/Afyonkarahisar
Pafta 67
Ada 435
Parsel 8
Koruma Durumu
Koruma Derecesi - Anıtsal 1
Koruma Derecesi - Çevresel
Koruma Derecesi - Aykırı
Bugünkü Sahibi
Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş Vakıflar Genel Müdürlüğü
Diğer Özellikler
Yaptıran Gedik Ahmet Paşa
Yapım Tarihi 1472
Yapan Ayas Ağa
Kültür Dönemi Osmanlı
Kitabe -
Vakfiye -
Genel Tanım Külliyenin arka konumunda, güney batıda kalmış bir yapıdır. Hamam ve Camiye oranla daha yüksek bir teras üzerine yapılmıştır. Cami avlusundan merdivenle çıkılmaktadır. Üç yanı bahçelik olup ön bahçesi geniştir. Öteki yanı evlerle bitişiktir. Güneybatıdan ise yol geçmektedir. Ön bahçedeki tek giriş portal görünümündedir. Kesme taş kaplamalı duvarlarda her odada olmak üzere iki dizi penceresi vardır. İki büyük, 24 küçük kubbelidir.
Kullanım Durumu
Koruma Durumu A
Taşıyıcı Yapı A
Üst Yapı A
Dış Yapı A
Süsleme Elemanları A
Rutubet A
Ayrıntılı Tanımı
Yapılan Onarımlar Celali ve Softa ayaklanmalarında harap olan yapı, önce H.1080 (M.1670) yılında onarılmıştır. Daha sonra da onarılan bu yapı medrese işlerliğini yitirmiş, ders okutulamaz olmuştur. I. Dünya savaşında tutsaklara karargah olmuş ve son olarak 1931 yılında iç ve dıştan duvar sıvanmış kapı ve pencereler demir parmaklıklanmış, kubbeler bakır kaplanmıştır.
Ayrıntılı Tanımı EYVAN: Silme sivri kemer içine bursa kemeri yapılmış, yan odalardan yüksekçe ve güneyde çıkıntılı kare planlı sekizgen kasnaklı kubbeli olup, kemer içi sonradan örülerek alta iki pencere ve bir kapı, üste bir pencere açılmıştır. Yazlık dersane olmalıdır. BÜYÜK ODA: Eyvanın batısında olup biraz daha küçük olarak yapılmıştır. Güneye çıkıntısı azdır. Kare planlı, sekizgen kasnaklı kubbeli olup duvardan kubbeye üçgenlerle geçilmektedir. Girişi eyvandan olup doğu duvarının kuzey duvarıyla birleştiği yerdedir. Güney ve kuzeyde birer alt ve üst penceresi vardır. REVAK: Doğu ve batı odaların önünde kuzey-güney doğrultusunda uzanmaktadır. Dört sütunlu, beş bölümlüdür. Sütunlar birbirleri ve duvarlarla silme sivri kemerle bağlantılıdır. Ayrıca duvar üzerinde kemer çıkıntıları vardır. Bölümler odalarla aynı büyüklükte olup kasnaksız kubbelidir. Kemer uçları arasında ağaç gergiler konmuştur. Sütun altlıkları sekizgen tabanlı sütunla birleştiği yer silindirik. Sütunlar, bütün mermer olup altlık ve başlıkla birleştiği yerler bileziklidir. Sütun başlıkları Osmanlı başlıklarındandır. Kemer ucu ve başlık arasında yumuşak yatay bölümlerle inen bir geçişlik konmuştur. Revak kubbeleri, oda kubbelerine oranla daha yüksektir. Sütunlar toplama olmalı, çünkü kalınlıkları eşitsizdir. Başlıklarından yedisi Osmanlı, biri akant yapraklı Bizans biçimi olmalıdır. ODALAR: Doğu ve batıda altışar tanedir. Ayrıca güneyde iki oda daha vardır. Oda büyüklükleri aynı olup kare planlı ve kubbelidir. Duvar kubbe ile üçgenlerle bağlantılıdır. Girişler revaklardan olup kuzey köşelerdendir ve kapı, silme sivri kemer içine yapılmıştır. Güneydoğu ve güneybatı köşedeki odaların girişi ise sivri kemerli tonoz biçimindedir. İki dizi pencerelidir. Üst dizi sivri kemerli, alt dizi ise dikdörtgendir. Her oda da alt ve üst pencere bulunmaktadır. Kuzey doğu köşedeki odanın kuzey duvarında kapı olması olasılığı olan kemer çıkıntısı vardır. Şimdi kapatılmıştır. Tüm pencereler, köşeleri çokgen topuzlu kare bölmeli demir parmaklıklıdır. Duvar üstleri ayrı kubbeler ayrı saçaklıdır. KAPI: Kuzey duvarda olup partal görünümlüdür. Taşkın çıkıntılı saçak yüksekliğinde büyük çerçeve içine alınmıştır. Silme, kabartı ve yivlerle iç içe çevrelenmiş olup sivri kemer ve içinde değişik yonca biçimli bir başka kemer vardır. Kemer boşluğuna iki renk taşlı, basık kemerlitaş söğeli çift kanatlı demir kapı yapılmıştır. Ayrıca kuzey duvara, sonradan çıkıntı bir hela yeri yapılmıştır. Girişi batı revak başlangıcındadır. Orta avlu yeşil alan olarak kullanılmakta ve ortada bir havuz bulunmaktadır. Kubbe ve saçaklar kurşun kaplama olup kubbeler âlemlidir.
Su VAR
Elektrik VAR
Isıtma VAR
Orjinal Kullanım Okul
Bugünkü Kullanımı Müze
Önerilen Kullanım Müze
Tescil Kararı EKTVKBK 3703 30.09.2009-EKTVKK 1046 14.01.2000-GEEAYK A-1522 09.02.1979
Yayın Dizini Ayverdi,Ekrem Hakkı; Osmanlı mimarisinde Fatih Devri III İstanbul-1973 Türkiyede Vakıf Abideler
Ekler Rapor,Fotoğraf,Harita,Kroki,Vakfiye
Revizyon -
Görüntülenme Sayısı : 1030    Eklenme Tarihi : 06 Mart 2013 Çarşamba    Güncellenme Tarihi : 06 Mart 2013 Çarşamba