­ EMİRDAĞ TÜRKMEN OYUNLARI | Kültür Portalı

Emirdağ Türkmen Oyunları - Afyonkarahisar

Halk Oyunları

Afyonkarahisar’da halk oyunları ilçeler itibariyle komşu il ve ilçelerden etkileşimlere bağlı olarak küçük farklılıklar göstermekle birlikte genelde aynıdır. Ancak Emirdağ ve Bayat yöresi, buralarda yaşayan halkın büyük bir bölümünün Türkmen olması nedeniyle özellikle kadınlarda farklı oyunlar karşımıza çıkar. Yörenin belli başlı kadın oyunları Düz Oyun, Gaydalama, Köroğlu ve İnce Çayır’dır.

Türkmen kadınları diğer yörelerden farklı olarak 15 parçadan oluşan ve giyilmesi oldukça güç olan “Saya” adlı giysiyi giyerler Saya, kışın soğuğu, yazın sıcağı geçirmeyen bir giysidir. Etek kısımları önden iki, arkadan tek olmak üzere üç parçadır. Bu üç parça istenirse birleştirilebilir. Gömleğin kolçakları saya üzerine kıvrılır.

Düz Oyun: İki kişi ile oynanır. Kaşıksız oynamak tercih edilir. Oyunda parmakların sesleri oldukça kuvvetlidir. Figürler türküdeki ezgiye uyularak çok yavaştır. Kollar yana açılarak ezgili olarak daire çizilir. Ayaklar hemen hemen sabit veya çok az hareket eder. Tef ve darbuka eşliğinde oynanır. Sako” giyer garadan Ne bakıyon aradan Hakikatli yar isen (de vay aman) Galdır lafı aradan ( da vay aman) Gidin bulutlar gidin Yarime selam edin Yarim yolma yoluyor (de vay aman) Üstüne gölge edin (de vay aman)

Gaydalama: Figür olarak düz oyunun benzeridir. Fakat bu oyun daha hareketli ve kıvraktır. Oyunda iki şeye dikkat edilir: çalgıdaki hareketliliğe, figürlere uymak ve iki oyuncunun aynı anda aynı figürleri yapması. Gaydalama oyununun oynandığı iki türkü vardır. Yoğurt çaldım ye de git (lol lol lo) Galbindekin de de git (lol lol lo) Galbindekin demezsen (lol lol lo) Bir öpücük ver de git (lol lol lo) Yoğurt çaldım gazana” (lol lol lo) Selam söyle yazana (lol lol lo) Cennet nasip olmasın (lol lol lo) Aramızı bozana (lol lol lo) Gaydalama oyunun oymadığı bir diğer türkü ise “Ak buğdayım buğdayım”dır. Ak buğdayım buğdayım Sereyim gurudayım Geçme gapımızın önünden (Gız gelin) Gelin anam gız gelin Görmeyim unudayım Su gelir daşa değer Kirpikler gaşa değer Merak etme sevdiğim (gız gelin) Gelin anam gız gelin Bir gün baş başa değer" 

Kaynak: 20.08.2014 tarihinde AKÜ Afyonkarahisar Kütüğü kitabından alınmıştır.

Görüntülenme Sayısı : 2147    Eklenme Tarihi : 18 Eylül 2014 Perşembe    Güncellenme Tarihi : 06 Aralık 2021 Pazartesi