Germiyanoğulları döneminde yaşamış ünlü beylerden Bahattin Ömer tarafından 1379 yılında yaptırılan cami, Afyonkarahisar’ın Sandıklı ilçesindedir. Mimarı, Sandıklı Kadısı Abdullah’ın oğlu Aydemir’dir. Yapımından beri hiçbir dönemde ibadete kapanmayan caminin mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne aittir. Önceleri mescit iken daha sonra minber ve kürsü eklenerek camiye dönüştürülmüştür. Osmanlı Salnamelerinde “Cami-i Kebir” olarak anılır. Evliya Çelebi ise Seyahatname’sinde “Çarşı Camii” diye bahsetmektedir.

 

 

Kare planlı cami, genel olarak toplama moloz ve kesme taşlardan ve tuğlalı sıralarla yapılmıştır. Bazı yerlerinde Frigya dönemine ait mermer parçaları ve kalıntı pencere söveleri göze çarpmaktadır. Mihrap, yarım silindirik ve üzeri kademeler halinde daralan stilde olup kesme taştandır. Kürsü, minber ve üst müezzinlik ahşap el işlemesidir. Giriş kapısı kündekâri sanatının güzel bir örneğidir. Camide hiç direk bulunmaması Anadolu’da benzeri olmayan bir özelliktir. Kubbe ise tamamen kurşun kaplıdır.

 

 

Camide iç tezyinat 19. yüzyıl Osmanlı mimari süsleme özelliklerini yansıtan duvar resimleri ile bezenmiştir. Camiye girişte altta, karşılıklı olarak İsra Suresi’nin 84. ayetinin ilk cümlesi girift olarak işlenmiştir. Duvarlarda geometrik ve simetrik süslü motifler, pandantiflerde girift İhlâs Suresi ve çam ağaçlı süslemeler vardır. Pencerelerin kenarları sarmaşıklı çiçek motifleriyle süslenmiştir. Kubbe kasnağında Nebe Suresi yazılıdır ve kubbenin tam ortasında Hz. Süleyman’ın altı köşeli mührü bulunur. Kubbenin alta doğru genişleyen bölümünde; Ashab-ı Kehf isimleri, kıvrık dallı ağaçlar, su kovaları, vazolu ve sepetli çiçekler ile asma yaprakları ve üzüm salkımları arasındaki vazoların üzerinde girland motifleri görülür. Ayrıca değişik süslü çerçeveler içinde dört halife ile Ehl-i Beyt isimleri yazılıdır. Kubbede Sultanahmet ve Tophane Camii tasvirleri de bulunur. Bunlar, devrin perspektif anlayışına göre minyatür tipte yapılmıştır.

 

Kaynak: Sandıklı Belediyesi web sitesi. “Sandıklı Ulu Cami.”