ADININ KAYNAĞI Şehrin adı ilk defa Niğde yakınlarındaki Aktaş Köyü Andaval Kilisesi‘nde bulunan ve Hitit hiyeroglifiyle yazılmış Geç Hitit Dönemi'ne (M.Ö. 1170-710) ait kitabelerde "Nahita" olarak geçmiştir. Bu adın, Hititler'den önce Anadolu halkının ay ve bereket tanrıçası olan "Anahita"dan geldiği belirtilmiş, daha sonra şehir Medler ve Persler devrinde "Nahida", Eski Yunan döneminde "Nikita", Bizans döneminde "Nahida-Negide-Nekite", Selçuklular zamanında "Nakita-Nikide-Nigide-Nekide-Nikte", Osmanlılar devrinde "Nikde-Nigde" şeklinde geçmiştir. Cumhuriyet döneminde ise Latin harflerinin kabulünden (1928) sonra "Niğde" şeklini almıştır.¹ TARİHİ Niğde yöresinin tarihi Paleolitik döneme kadar uzanmaktadır. Bölgede M.Ö. III. binden başlayarak Hititler'in yerleştiği, M.Ö. XII. yüzyılda Hitit devleti yıkılarak yerini Geç Hitit Devleti'ne bırakmıştır. Geç Hitit şehir devletleri M.Ö. 710-620 yılları arasında Asurlar'ın idaresi altına girmiş Asur devletinin çöküşünden sonra bir süre Klikya Krallığı’nın (M.Ö. 612-590) yönetimine girmiştir. Niğde yöresi, M.Ö. VI. yüzyıl başlarında Medler'in, M.Ö. 550'de Persler'in, M.Ö. 334'de İskender'in hâkimiyetine geçmiştir. Bu bölge M.Ö. 332-M.S. 17 yılları arasında Kapadokya Krallığı’nın, M.S. 17-395 yılları arasında Roma İmparatorluğu'nun idaresinde kalmıştır. 1075 yılına kadar Bizans (Doğu Roma) hâkimiyetinde kalan Niğde bölgesi XI. yüzyıldan sonra Türkleşerek Selçuklu hâkimiyetine girmiştir. Niğde 875 H./1470-71 M. yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Niğde 1863 yılında uygulanan İller Örgütü içerisinde Konya Valiliğine mutasarrıflık merkezi olarak dâhil edilmişse de Cumhuriyet döneminde (1924) İl haline getirilmiştir.²
Kaynakça¹ Özkarcı, M. (2001). Niğde'de Türk mimarisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Niğde Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2013). Niğde Medeniyetlerin Harmanlandığı Bir Kent. Niğde Valiliği.² Özkarcı, M. (2001). Niğde'de Türk mimarisi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Niğde Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2009). Niğde Kültür Envanteri. Niğde: Niğde Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.