Türkiye’nin ilk ve tek Aşıklar Müzesi unvanına sahiptir. Ferhat ile Şirin, Leyla ile Mecnun, Kerem ile Aslı ve Romeo-Jüliet’in aşk hikayeleri sahnelemektedir. Müzede ayrıca Mevlana ve Hacı Bektaş Veli gibi gönül adamlarına da yer verilmiştir.
Müzemiz de 9 adet oda bulunmaktadır. Bu odalar sırasıyla;

1-Ferhat ve Şirin

Ferhat o dönemin en ünlü nakkaşlarından yani ahşap süslemesi yapan şahıstır. Mehmene Banu Sultan, kız kardeşi için konakta bir oda süslettirmek ister, Ferhat’ı çağırır. Ferhat işi ustalıkla yapar ve o sırada şirini görür aşık olur. Şirini ailesinde ister fakat Mehmene Banu Sultan, kız kardeşi şirini Ferhat’a vermek istemez. Bundan dolayı bir şart öne sürer, nasıl olsa olmayacağını düşünür ve der ki: "Amasya’nın dağlarını deler şehire içme suyu getirirsen sana şirini veririm." Ferhat da ise öyle bir aşk vardır ki bu aşk güce dönüşür Ferhat başlar dağları delmeye. Aradan zaman geçer. Mehmene Banu Sultan bir duyar ki nerdeyse şehire su gelmek üzere, hemen ninesini yanına çağırıp başka bir plan yapar. Ninesi ile beraber evde un helvası kavururlar tabağa koyup ninesini Ferhat’a gönderir. Ninesi Ferhat’a; ne uğraşırsın ki Ferhat senin çok sevdiğin şirin yaşamıyor artık öldü der. Tabi bunu duyan Ferhat ise o acıyı ve elindeki külingi havaya fırlatır küling Ferhat’ın başına gelir ve Ferhat ölür. Emeline kavuşmuş olan ninesi yine elinde un helvası tabağıyla koşarak şirine gider şirine de Ferhat’ın ölüm haberini verir. Bunu duyan şirin ise kayalıklara koşar Ferhat’ı da o şekilde görünce kendisini sessizce kayalıklardan aşağıya bırakıverir. Bundan dolayı denir ki her bahar mevsimi birinin mezarında kırmızı, diğerinin mezarında ise beyaz gül açar. Aralarında bir kara çalı ot diken biter ki bu ise onları birleştirmek istemeyen Mehmene Banu Sultan olduğu söylenir.

2-Kerem ile Aslı

Birçok yerde yaşadığı rivayet edilen diğer bir efsane de kerem ile aslı efsanesidir. Kerem’in ailesi İsfahan padişahı,  Aslı’nın ailesi ise onların yanında yardımcılığını ve bakıcılığını yapan keşiş dediğimiz kimsedir. Normalde çocukları olmaz, iki anne saray bahçesinde bundan dolayı birbirlerine dert yanarken bir veli zat kulak misafiri olur. Kerem’in annesi yanına gelir der ki: "sana bir fidan vereceğim bunu bahçeye dikeceksin çıkan meyvesini yediğin takdirde dualarla Allah’ın izniyle çocuğun olacak. Fidan bahçeye dikilir aradan zaman geçer kocaman bir ağaç olur fakat bir tane meyve verir. Kerem’in annesi o meyveyi alır Aslı’nın annesiyle paylaşır yerler. Aradan zaman geçer bir elmanın iki yarısı olan kerem ile aslı dünyaya gelir. Çocuklukları birlikte geçer gençlik yıllarında ise birbirlerine âşık olurlar Kerem’in ailesi Aslı’yı ailesinden ister, Aslı’nın ailesi ise gayrimüslim olduğu için kızlarını vermek istemez. Bundan dolayı bir sabah erkenden kalkıp eşyalarını da toplayıp kızlarını da yanına alıp saraydan gizlice kaçarlar. Kerem ise âşıktır. Aşkı uğruna ailesini sarayı arkasında bırakır ve diyar diyar dolaşmaya başlar. Tesadüfen gitmiş olduğu bir ilde ise Aslı’yı bulur ve bir daha bırakmaz evlenirler. Fakat evlendiklerinin gecesi Aslı’nın annesi yine onları rahat bırakmaz Kerem’e öyle bir büyü yapar ki Kerem yatağında gömleğini fistanını çıkarmak üzereyken o düğmeler tekrardan iliklenir. Boğazında bir düğümlenme ateş basması hisseder Aslı’dan istemiş olduğu bir bardak su içer ve büyünün etkisiyle yatakta yanar küle döner. Aslı bu olay karşısında aklını yitirir. Kerem’in küllerini süpürge ile bir araya toparlar. Başucunda ağlarken küllerden çıkan bir kıvılcım Aslı’yı saçlarından tutuşturur ve oda kerem gibi yanar küle döner.

3-Leyla ile Mecnun

Arap ülkelerinde yaşandığı rivayet edilen diğer bir efsanedir Leyla ile Mecnun efsanesi. Arap ülkelerinde Leyla ile kays diye geçer. Leyla ile kays mektepte birliktedirler birbirlerine âşık olurlar ailesi bu aşkı öğrenip Leylayı mektepten alırlar. Tabi Leylanın mektepten alınmasıyla bu aşk bitmez onlar yine gençlik yıllarına kadar gizli saklı görüşüp buluşurlar. Ta ki ailesi bu aşka dur diyene kadar. Leyla’yı zengin bir tüccarla evlendirmek isterler Leyla ise aile büyüklerine karşı gelemez. Kays ise üzülür elinden hiçbir şey gelmez Leyla’ya uzun sitem dolu bir aşk mektubu yazarak kendisini aşkından çöllere atar. Halk dilinde ise aşkından deli divane oldu diye kays’a mecnun ismi verilir daha sonra mecnun diye anılmaya başlar. Mecnun çöllerde ilerlerken gördüğü kuşa, böceğe, ağaca her şeye Leyla’ya olan aşkını anlatır. Öyle bir aşk vardır ki mecnun’da baktığı her yerde Leyla’sını görmektedir. Tabi ki dedesi bu durumdan rahatsız Mecnun’un aklını yitirdiğini derin derin düşünür onu Kâbe’ye götürür dua edip bu dertten kurtulsun diye. Mecnun Kâbe’de aşkının daha çok artması için Allaha dua eder. Bu öyle bir duadır ki zamanlar Leyla’ya olan aşk artık Yüce Allah’a olan aşka dönüşür. Mecnun’un ettiği ah sonucu ise Leyla’nın evleneceği zengin tüccar ölür, Leyla ise kendisini çöllere atar mecnunu bulabilmek için. Bir bakar mecnun dua eder vaziyettedir yanına gider dizlerine kapanır fakat nafile. Mecnun artık görmez ve der ki; "var git ki Leyla ben artık gerçek aşkı Allah aşkını buldum" diyerek Leylayı geri gönderir. Leyla ise buna dayanamaz ve ölür. Mecnun Leyla’nın mezarı başında öyle içi yanarak dua eder ki, Allah onun canını Leyla’nın mezarı başında alır ve o da ölür.

4- Romeo ve Juliet

Roma’nın Verona şehrinde yaşanmış bir aşk hikâyesi, William Shakespeare’inde eseridir Romeo ve Juliet. Birbirlerini tanımayan bir baloda birbirlerini görüp aşık olurlar. Öğrenirler aileleri kanlı bıçaklı düşman. Yapacak bir şey yok ailelerinden habersiz gizlice kiliseye gider bir rahip eşliğinde gizlice evlenirler. Daha sonra tekrar ailelerinin yanında yaşamaya devam ederler ta ki bu düşmanlığa bir çözüm bulana kadar. Aileler bundan habersiz Julieti evlendirmek ister Juliet ise günah çıkarma vesilesi ile rahibe gidip yardım ister. Rahip Juliete bir iksir hazırlayacağını nikâh esnasında bu iksiri içip iki saat uyuyacağını etrafında ki insanlar ise onun canına kastettiğini düşünüp bu nikâhtan vazgeçileceği planı yapılır. Romeo ya ulaşmak için yola çıkar fakat ulaşmaz. Nikâh zamanı gelir. Juliet iksiri içip kalabalığın arasında uykuya dalar. Etrafında ki insanlar onun öldüğünü düşünerekten onu yüksek bir yere kaldırıp koyarlar. Daha sonra Romeo Juliet’in evlendirildiği haberini alır kiliseyi basar ve Juliet’i o şekilde görünce öldüğünü düşünerek yanına uzanır, yüzüğünde bulundurduğu zehri içip hayatına son verir. Uykuda olan Juliet uyanır. Romeo’yu o şekilde görünce Romeo’nun belindeki hançeri alır kalbine saplar ve oda hayatına son verir.

5-Anadolu Aşıkları

Yurdumuzun dört bir yanında şairlik ozanlık yapmış gezmiş olduğumuz odalardaki aşkları sazıyla sözüyle bugünlere taşıyan ‘ben giderim adım kalır dostlar beni hatırlasın ‘’ diyen Âşık Veysel, Dadaloğlu, Aşık Mahsuni şerif ve Karacaoğlan' ait olan bölümdür

6-Mimar Sinan ve Mihrimah Hatun

Kanuni Sultan Süleyman kızı Mihrimah için Üsküdar da bir cami yaptırmak ister. Mimarların şahını yanına çağırarak emreder. Mimar Sinan ise o esnada görmüş olduğu 17 yaşındaki dünyalar güzeli Mihrimah’ı görür, aşık olur. Fakat onu kimselere söyleyemez. Mihrimah sultanın bile asla bu aşktan haberi olmamıştır. Derken Kanuni Sultan Süleyman kızını Diyarbakır valisi Rüstem paşaya verir. Maşukuna kavuşamamış olan Mimar Sinan ise ona olan aşkını eserlerinde yaşatmaya çalışır. Bundan dolayıdır ki Üsküdar da Mihrimah adına bir cami inşa eder. Birde Edirne kapının en yüksek tepesine Mimar Sinan kendi imkanlarıyla bir camii yapar. Ve bu camileri yaparken de 21 Mart tarihlerini alır ki 21 Mart tarihinde Edirne kapı Mihrimah camii minareleri arasından güneş batarken ‘mihri’. Üsküdar da yapmış olduğu Mihrimah camii minareleri arasında ayın doğması ‘mah’ Mihrimah’ın ismini simgeler. Yine 21 mart tarihinde güneşin batışı ve ayın doğuşuyla yansıyan ışınlar boğazda bulup gökyüzüne ulaştığında Mihrimah’ın simasını oluşturduğu söylenir. Bu bir tesadüf değil mühendislik harikasıdır. 21 martın diğer bir özelliği ise Mihrimah Sultanın doğum günü olmasıdır.

7-Anadolu'da Yavuklu Kültürü

Yavuklu; sevgili, yar eski dilde ise nişanlı namzet demektir.  Genelde köylerde yavuklu olan gençler, büyüklerinin yanında rahat sohbet muhabbet edemezlerdi. Yavukluları ile çeşme başında gizli saklı görüşüp muhabbet edip hediyeleşirlerdi.

8-İlahi Aşk 

Kümbeti, Çilehaneyi de andıran oda,12 ayrı sütundan oluşur. Her bir sütun yılın her bir ayını temsil eder. Bu aylarda yapılan dualar gökyüzüne ulaşarak üzerimize rahmeti bereketiyle yağmaktadır. Hoca Ahmet Yesevi, ve onun öğrencilerinden olan, Hacı Bektaş-i Veli, Mevlana Celalettin Rumi ve yunus emre. Bu kişiler ki bu aşka gönül vermiş, yaşanmışlıkları bizlere ve gelecek nesillerimize örnek olsun anlamında yapılan bir odadır. 

9-Hediyelik Eşya

Belediyenin açmış olduğu kültür evlerinde hobi kurslarına ve mesleki eğitim kurslarına katılanlar tarafından yapılan eşyalar bulunmaktadır. 

Kaynak: Amasya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü