Müzik, Oyun ve Eğlence- Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Çalışmaları

152 Doç. Dr. Ahmet Özgür GÜVENÇ T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Son on yılda bilginin sınırsız kaynağı olarak tanımlanan internet teknolojisinin Türkiye’nin en ücra noktalarına kadar ulaşması yalnızca şehirlerde değil, kasabalarda, köylerde, mezralarda yaşayan insanların da hızlı ve etkin bir şekilde diğer kültürlerle etkileşime geçmesine aracı ol- muştur. Önceleri hem bilgisayar hem de altyapı düzeyinde donanım gerektiren internet kullanımı günümüzde cep telefonu teknolojisiyle kolaylaşmış ve yaygınlaşmıştır. Uydu bağlantısı saye- sinde kablolu altyapı hizmetlerine ihtiyaç duyulmadan internete bağlanılabilmektedir. Bilhassa yoğun ilgi gören TV kanalları, radyolar, gazeteler ve dijital oyunların internet ortamına geçmesi bu yayınlara yurdun en ücra köşesindeki insanların da kolaylıkla ulaşmasına vesile olmuştur. Birkaç yıl öncesine kadar oyun oynamak veya bir şeyler seyretmek için disklere, belleklere ihtiyaç duyulurken internetin sonsuz veri kaynağı bu araçları da gereksiz hale getirmiştir. Artık internet tabanlı hizmetler sunan bilişim şirketleri kullanıcılarına elektronik ortamda sanal depolama alan- ları tahsis etmektedir. Böylece mevzubahis çok sesli kültür ortamıyla interneti olan herkes iletişim kurmaya başlamıştır. Bunların yanı sıra video ve resim paylaşım siteleri, forumlar ve arkadaşlık siteleri interaktif iletişimi eğlenceli bir hale getirmiştir. Artık farklı şehirlerdeki çocuklar tabletleri, telefonları veya bilgisayarları aracılığıyla birbirleriyle oynayabilmektedirler. Dijital oyun sektörü günümüzde öyle bir konuma gelmiştir ki oyun şirketleri sponsorluğunda uluslararası oyun müsa- bakaları düzenlenmekte ve bu müsabakalara Türkiye’den de çocuklar ve gençler katılmaktadır. Çocuklar medyada karşılaştıkları filmleri, programları ve oyunları elektronik ortam dışına da taşımayı bilmişlerdir. Sokakta veya evde bir araya gelerek sevdikleri bir filmin kahramanından veya konusundan esinlenip yeni oyunlar türetmişlerdir. Hırsız-polis, silahçılık, askercilik, kovboy- culuk, süper kahramancılık, selenacılık gibi oyunlar sinema filmlerinden ve dizilerden esinlenile- rek ortaya konulan oyunlardan başka bir şey değildir. Bunların yanı sıra yine sokakta çocuklar tarafından oynandığı tespit edilen bayrak yarışı, survivor, o ses Türkiye oyunları da TV’deki spor programları ve yarışma programlarından hareketle kurgulanmış oyunlardır. Diğer taraftan oyun- cak pazarının oyun kültürüne kattığı oyunlar da vardır. Sözgelimi silahçılık oyunu su tabancaları ve plastik mermi atan oyuncaklarla birlikte farklı bir boyut kazanmıştır. Bu oyunlar yetişkinlere göre de tasarlanmıştır. Yetişkinlere özel hazırlanan sahalarda paintball adı verilen silahlarla oy- nanan bu oyun bir nevi büyükler için silahçılıktır. Ayrıca genellikle kız çocuklarının oynadıkları evcilik oyunu oyuncak şirketlerinin ürettiği oyuncak ev eşyalarıyla daha da çekici bir hale gelmiş- tir. Bu tür oyuncakların iyi bir pazar payı elde etmelerinde şüphesiz çocuk kanallarında gün boyu yayınlanan reklamların etkisi büyüktür. Erzurum merkezde yapılan araştırmalarda çocukların medyada gördükleri çeşitli prog- ramlardan hareketle yeni oyunlar geliştirdikleri gözlemlenmiştir. Çocukların geliştirdikleri bu yeni oyunlar, şehrin farklı ekonomik ve kültürel yapıya sahip bölgelerinde değişme göstermektedir. Çocuklar kendi sosyal yaşamlarına ve medyada gördüklerine göre çeşitli oyunlar geliştirmişlerdir. Çocuk oyunları üzerine yapılan gözlemlerde çocukların yalnızca yeni oyunlar geliştirmedikleri mevcut oyunları günün şartlarına göre güncelledikleri dikkat çekmiştir. Çocuk oyunlarının değişimi ve dönüşümünü etkileyen medya araçları şunlardır: Sinema filmleri, dizi filmler, çizgi filmler, spor programları ve televizyon programları.