Taş Köprü - Adana
Kimlik
| Adı |
Taş Köprü |
| Envanter No |
258 |
| Harita No |
- |
| Mah. Köy - Mevkii |
|
| Adres |
Seyhan |
| Pafta |
|
| Ada |
|
| Parsel |
|
Koruma Durumu
| Koruma Derecesi - Anıtsal |
|
| Koruma Derecesi - Çevresel |
|
| Koruma Derecesi - Aykırı |
|
| Bugünkü Sahibi |
|
| Bakımından Sorumlu Olması Gereken Kuruluş |
|
Diğer Özellikler
| Yaptıran |
|
| Yapım Tarihi |
M.S. 384 |
| Yapan |
Auxsentius |
| Kültür Dönemi |
Doğu Roma |
| Kitabe |
|
| Vakfiye |
|
| Genel Tanım |
Köprü büyüklü küçüklü olmak üzere 21 adet gözden oluşmuştur.Ayaklar arasındaki kemerler sivri,basık ve tam kemer olup kemer açıklıkları birbirinden farklıdır.Köprü gözleri değişik ölçülerde ve değişik açıklıklardadır.Ayrıca değişik zamanlarda çok sayıda onarım ve yenileme geçirmiş olması itibarıyla farklı dönemlerin mimari karakterlerini taşımaktadır.
|
Kullanım Durumu
| Koruma Durumu |
|
| Taşıyıcı Yapı |
|
| Üst Yapı |
|
| Dış Yapı |
|
| Süsleme Elemanları |
|
| Rutubet |
|
Ayrıntılı Tanımı
| Yapılan Onarımlar |
- |
| Ayrıntılı Tanımı |
Yüzlerce yıldır ordu ve kervanlar için bir geçiş noktası olan Taş Köprü,günümüzde de Adana merkez Seyhan ve Yüreğir ilçelerini birbirine bağlamaktadır.Evliya Çelebi Seyehatnamesinde Taş Köprünün 21 gözlü olduğunu ve iki başında Osmanlı döneminde yaptırılmış kapılar olduğunu kaydeder.Kitabesine göre köprüyü, Roma Döneminde "Auxentios" adlı mimar yapmıştır.Adrianus tarafından 11.yy da yaptırılan köprünün yapımının çeşitli kaynaklarda birinci Justinianüs'a atfedilmesi, muhtemelen sonradan onun tarafından yaptırılan esaslı bir onarımdan kaynaklanmaktadır.Abbasi halifelerinden Harun Reşit tarafından ek kısımların yapılması sonucu köprünün kale ile birleştirildiği ve Halife Memnun tarafından da onarldığı da hitabesinde ifade edilmektedir.19.yy ın ortalarında Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşanın İbrahim Paşa da köprüde köklü bir onarım yaptırmış,köprünün şehir tarafına ve kuzeye bakan yüzüne mermerden çok köşeli kabartma bir yıldız ile ay koydurmuştur.Köprü Osmanlı Döneminde de 3.Ahmet,Sultan Abdulmecid ve Sultan II.Abdulhamit tarafından onarılmıştır.Köprünün Abdulmecid'in emriyle 1847 yılında onarıldığını talik yazıyla belgeleyen 2 mermer kitabe bulunmaktadır.Bu kitabelerin üst kısmında ortada açılmış gül ve yapraklardan yapılmış oval formlu bir çelenk içinde Abdulmecid'in tuğrası bulunmakta,yanlarında açılmış rozetleri kenger yaprakları kuşatmaktadır.Bu iki kitabe köprünün karaya ulaştığı 2 ucundaki şuanda mevcut olmayan kapıların üzerinde bulunmuş kapıların ortadan kaldırılmasıyla Adana Müzesinde kayıt altına alınmıştır.Müzedeki bir diğer kitabede 1879 yılında Adana Valisi Ziya Paşa'nın yaptırdığı onarıma aittir.19.yy sonunda da Bahri Paşa,köprü üzerine parke taş döşetmiştir.
GÜNÜMÜZDEKİ DURUM:
Farklı yapı malzemeleri kullanılarak,değişik tarihlerde müdahale ve yenilemelere maruz kalmasına karşın köprü tüf taşı ağırlıklı olmak üzere mermer ve spolien malzeme kullanılarak dolgu duvar tekniği ile inşa edilmiştir.Köprünün doğu kısımlarındaki orijinal temel kalıntılarında taşların birbirine demir ve kurşunlu kenet ile bağlandığı görülmektedir.Köprünün genel duvar tekniği ise dışta düzgün kesme taşın muntazam bir biçimde örülmesiyle oluşan kabuk içerisinin,harçlı moloz taş dolgu ile doldurulmasıyla elde edilmiştir.Köprü ayaklarından farklı türden malzeme,farklı tekniklerle kullanılmıştır.Bunun sebebi köprünün farklı zamanlarda onarım ve yenilemeler geçirmiş olmasıdır.Taş Köprünün bazı ayaklarında basamaklı ayak düzeni görülür.Bu tür köprü ayakları ise Roma dönemi köprüleriniz özelliklerindendir.Köprüde 14 adet normal göz,7 adet tahliye gözü bulunur.Köprünün hiçbir bölümünde orijinal kemer alın taşı bulunmamaktadır.Mevcut kemer alın taşlarının tümü Selçuklu, Osmanlı veya Cumhuriyet Dönemine aittir.
|
| Su |
YOK |
| Elektrik |
YOK |
| Isıtma |
YOK |
| Orjinal Kullanım |
Köprü |
| Bugünkü Kullanımı |
Köprü |
| Önerilen Kullanım |
Köprü |
| Tescil Kararı |
|
| Yayın Dizini |
|
| Ekler |
|
| Revizyon |
|
Görüntülenme Sayısı :
2418
Eklenme Tarihi :
27 Ekim 2014 Pazartesi
Güncellenme Tarihi :
27 Ekim 2014 Pazartesi